Öğr. Gör. Namık Yücel BİROL
Kapadokya Üniversitesi Dil ve Konuşma Terapisi Eğitim, Uygulama ve Araştırma Ünitesi Koordinatörü
Kapadokya Üniversitesi bünyesinde bölge halkına hizmet verecek Dil ve Konuşma Terapisi Eğitim, Uygulama ve Araştırma Ünitesi, Kapadokya Üniversitesi Ürgüp Fabrika Yerleşkesinde açıldı.
Dil ve Konuşma Terapisi bölümü yoğun uygulama gerektiren 4 yıllık bir sağlık lisans programıdır. Dil ve Konuşma Terapisi bölümündeki öğrencilerimizin klinik uygulamalarını yapabileceğimiz bir üniteye ihtiyacımız bulunmaktaydı. Bu ihtiyaca binaen hem yer hem de ihtiyaç analizi çalışmalarımızı başlattık. Ünitemizin öğrencilerimizin ve halkımızın ulaşımının kolay olabileceği Ürgüp’teki Fabrika Yerleşkemizde kurulmasına karar verdik. Fabrika Yerleşkesinde bulunan ve öncesinde şarap fabrikasına ait olan tek katlı lojman binasını bir dil ve konuşma terapisi ünitesine dönüştürmek için çalışmalara başladık. Yaklaşık 6 aylık inşaat sürecinin sonunda ünitemiz kullanıma hazır hale geldi. Bu 6 aylık süreç içerisinde ünitemizde dil ve konuşma problemi olan bireylere değerlendirme ve terapi yapabilmek için gerekli olan materyalleri temin ettik. 18 Ocak 2023 tarihinde de ünitemizin resmi açılışını gerçekleştirdik. Bugüne kadar yaklaşık Nevşehir ve Kayseri’den başvuran yaklaşık 50 danışana değerlendirme ve terapi hizmeti verdik.
Ülkemizde üniversitelere bağlı dil ve konuşma terapisi merkezlerinin sayısı oldukça sınırlıdır. Nevşehir ve çevre illerde üniversiteye bağlı olarak akademisyen dil ve konuşma terapistleri tarafından dil ve konuşma terapisi hizmeti sağlayan tek üniteyiz. Ünitemiz, lisans öğrencilerimizin mesleğe ilk adımlarını atmadan önce ilk klinik deneyimlerini yaşayarak sahaya hazır hale gelecekleri bir ortam sunuyor. Öğrencilerimiz hem bizim yaptığımız değerlendirme ve terapi seanslarını gözlemliyor hem de bizim süpervizörlüğümüzde bizimle beraber değerlendirme ve terapi hizmeti sağlıyorlar. Seanslarımızı video kamera ile kayıt altına aldığımız için odada olmayan öğrencilerimiz daha sonra bilgisayar üzerinden seansları izleyebiliyorlar. Öğrencilerimizi gerçek hayatta alacakları danışanlara hazırlamak için izledikleri seanslar üzerine vaka tartışmaları yapıyoruz. Bu video kayıtları sayesinde zamanla büyük bir eğitsel arşivimiz de oluşacaktır.
Ünitemizin bir diğer amacı da bilimsel araştırmalar gerçekleştirmektir. Dil ve konuşma terapisi bilim alanı hem ülkemizde hem de yurtdışında çok bakir bir alan olma özelliğini taşıyor. Ünitemizde özellikle ses bozuklukları üzerine araştırmalar yapmak için mikrofonlara, ses kartlarına, yazılımlara, ses düzey ölçere ve ses izolasyonlu bir laboratuvara sahibiz. Zamanla ünitemizin teknolojik altyapısını daha da güçlendirmek istiyoruz. Öğretim elemanlarımız, yüksek lisans öğrencilerimiz ve lisans öğrencilerimizle dil ve konuşma terapisine alanına dair disipline özgü ve aynı zamanda disiplinler arası akademik çalışmalar yapmayı ve topluma katkı projeleri gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. Hâlihazırda ünitemize gelen danışanlarımızla yürüttüğümüz iki adet akademik çalışmamız bulunuyor. Dolayısıyla ünitemiz dil ve konuşma terapisi bilim alanının gelişmesine katkıda bulunabilmek için bir veri kaynağı görevi de üstleniyor.
Ünitemizin eğitim ve araştırma amacından bahsettim. Son olarak topluma hizmet amacından bahsetmek istiyorum. Ülkemizde dil ve konuşma terapistlerinin sayısının çok az olmasından dolayı neredeyse iki nesil dil ve konuşma terapisi hizmetine ulaşamadı. Nevşehir’deki birçok birey de bu hizmete ulaşmak için Ankara’ya gitmek zorunda kalıyordu. Biz sadece Ürgüp halkına veya sadece Nevşehir halkına hizmet vermekle kalmayıp çevre illere de bu hizmeti sağlayıp birçok insanın dil ve konuşma terapisi hizmeti almasını hedefliyoruz.
Ünitede, bebeklikten yaşlılığa her yaş grubundaki bireylerin iletişim, dil, konuşma, ses ve yutma bozukluklarına yönelik değerlendirme ve terapi hizmeti sunulacaktır. Çalışma alanları gelişimsel dil bozukluğu, konuşma sesi bozuklukları, kekemelik, hızlı-bozuk konuşma, dudak-damak yarığına bağlı dil ve konuşma problemleri, beslenme ve yutma bozuklukları, ses bozuklukları, motor konuşma bozuklukları, afazi, travmatik beyin hasarı, sağ beyin hasarı, demans, öğrenme güçlüğüne bağlı dil ve konuşma problemleri, otizm spektrum bozukluğuna bağlı dil ve konuşma problemleri, down sendromuna bağlı dil ve konuşma problemleri, serebral palsiye bağlı dil ve konuşma problemleri, işitme kaybına bağlı dil ve konuşma problemleri, sendromlara bağlı dil ve konuşma problemleridir. Ünitede iki terapi odası, bir ses, konuşma, rezonans ve yutma bozuklukları laboratuvarı ve danışma-bekleme salonu bulunmaktadır.
Öğrencilerin ısrarlı istekleri ve takibi sayesinde güç almaktayız, Türkiye’nin 8’inci, Kapadokya’nın ilk Dil ve Konuşma Terapisi Eğitim, Uygulama ve Araştırma Ünitesinin açılmasındaki emekleri ve ısrarlı istekleri için öğrencilerimize de teşekkürü bir borç bilirim.
Bu ünitelerden önce küçük bir işitme problemi, çocukluk devresinde yaşanan küçük bir travmanın sebep olduğu sağlık sorunları yüzünden insanlarımızı toplumun ve eğitim sisteminin dışına itmişiz ve de çok büyük bir insan kaynağı kaybına, nice hayatların kaybına sebep olmuşuz. Bu merkezlerin çoğalmasıyla beraber bunları en az seviyeye indirmeyi başaracağız. Çevre illerimiz Konya’dan, Aksaray’dan, Niğde’den, Kayseri’den sağlık bulmak için, problemlerine çözüm bulmak için başka illere gidenler artık Ürgüp’e gelecekler. Ürgüp bu açıdan ülkemizin, özellikle bölgemizin, Doğu, Güneydoğu Anadolu’nun, Güney’in, Mersin’in, Adana’nın şifa bulduğu, en azından danışmanlık alabildiği bir merkez haline gelecek, bu açıdan gururluyuz. Ünite’nin; bölge insanın yaşam kalitesini yükseltme hedefi doğrultusunda dil ve konuşma bozuklukları alanında eğitim, araştırma ve projelerle evrensel bilgi birikimini arttırabilecek, her yaş grubundaki dil ve konuşma sorunu olan bireylere değerlendirme, terapi ve danışmanlık hizmetleri sunabilecek ve Kapadokya Üniversitesi bünyesinde dil ve konuşma terapisi alanında eğitim gören lisans ve lisansüstü öğrencilere de uygulama yapma olanağı sağlayabilecektir.
Dil ve Konuşma Terapisti Kimdir?
Dil ve Konuşma Terapisti; iletişim, dil, konuşma, ses ve yutma süreçlerinin gelişimi ve bozukluklarının önlenmesi, tanılanması, değerlendirilmesi, rehabilitasyonu ve dil ve konuşma terapisi alanının bilimsel araştırmaları ile ilgilenen; sağlıklı, hasta veya engelli bireylerin yaşam kalitelerinin artırılmasını hedefleyen sağlık meslek elemanıdır. Dil ve konuşma terapisti dil, konuşma, ses, yutma ve iletişim bozukluklarına sahip her yaştan birey ile çalışmaktadır.
Dil ve Konuşma Terapistlerinin Birlikte Çalıştığı Uzmanlar
• Hekimler
• Ergoterapistler
• Özel Eğitim Öğretmenleri
• Okul Öncesi Öğretmenleri
• Sınıf Öğretmenleri
• Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Öğretmenleri
• Odyologlar
• Psikologlar
• Çocuk Gelişim Uzmanları
• Diş Hekimleri
• Sosyal Hizmet Uzmanları
• Şan Eğitmenleri
Çalışma Alanlarımız
• Gecikmiş Konuşma
• Gelişimsel Dil Bozukluğu
• Konuşma Sesi Bozuklukları (Artikülasyon Bozukluğu-Fonolojik Bozukluk-Çocukluk Cağı Konuşma Apraksisi)
• Akıcılık Bozuklukları (Kekemelik-Hızlı Bozuk Konuşma)
• Dudak Damak Yarığına Bağlı Dil ve Konuşma Problemleri
• Beslenme ve Yutma Bozuklukları
• Ses Bozuklukları
• Motor Konuşma Bozuklukları (Dizartri-Konuşma Apraksisi)
• Afazi
• Travmatik Beyin Hasarı
• Sağ Beyin Hasarı
• Demans
• Öğrenme Güçlüğüne Bağlı Dil ve Konuşma Problemleri
• Otizm Spektrum Bozukluğuna Bağlı Dil ve Konuşma Problemleri
• Down Sendromuna Bağlı Dil ve Konuşma Problemleri
• Serebral Palsiye Bağlı Dil ve Konuşma Problemleri
• İşitme Kaybına Bağlı Dil ve Konuşma Problemleri
• Sendromlara Bağlı Dil ve Konuşma Problemleri
*Yüz yüze terapiye katılamayan danışanlarımız için internet üzerinden online dil ve konuşma terapisi de verilmektedir.
