Geleceğe Yön Veren Eğitim: Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Ve Fütürizm
YAVUZ KARA – Okullar Koordinatörü / Eğitim Fütüristi
Fütürizm, gelecek hakkındaki “oluşmuş bir gelecek vardır veya biz ona gideriz ya da onu tahmin ederiz’’ şeklindeki yaygın ve edilgen algıyı değiştirmeyi hedefleyen bakış açısıdır. Fütürizm çoklu disipliner yaklaşımla, uzgörülü (uzak, uzmanlıkla, uzlaşmacı), yenilikçi, stratejik ve sürdürülebilir senaryolar geliştirme çabasıdır.
Fütüristler, basit anlatımla “gelecek senaryoları üzerine düşünen ve geleceğe dair uzgörülerde (uzgörü: uzak, uzman, uzlaşmacı) bulunan kişiler, gelecekçiler” olarak tanımlanmaktadır. Fütürist olmak için özel eğitim almak gerekmemekle birlikte gelecek için bol bol senaryo yaratmak, hayaller kurmak ve olumlu gelecek tasarımı yapmak “Fütürist” olmak için yeterlidir. İşte bu noktada eğitimciler olarak bizler iyi birer fütürist olma çabasında olmalıyız. Çünkü işimiz öğrencileri geleceğe hazırlamak bu noktada öğrencileri gelecek ile ne kadar erken tanıştırır ve onları, gelecek için gerekli olan beceri ve yetkinlikler ile donatırsak o kadar faydamız olur. İsterseniz gelin şimdi Eğitimde Fütürizm nedir ve geleceği şekillendiren yenilikçi yaklaşımlar neler olmalıdır? Hep birlikte İnceleyelim.
Bildiğiniz gibi, geleneksel eğitim modelleri, hızla değişen dünya ile başa çıkmakta zorlanıyor. Teknolojik ilerlemeler, kültürel dönüşümler ve ekonomik değişimler, eğitim sistemlerimizi gözden geçirmemizi ve geleceği şekillendiren fütüristik yaklaşımlara yönelmemizi gerektiriyor. İşte bu noktada; Eğitimde fütürizm, geleneksel öğretim modellerinin ötesine geçerek, geleceğin eğitim ve öğretim yöntemlerini keşfetmeyi hedeflemektedir. Okul öncesi, ilkokul, ortaokul, lise ve üniversite düzeyinde fütüristik eğitim yaklaşımları, öğrencilerin ihtiyaçlarına daha etkili ve yenilikçi bir şekilde cevap verebilecek stratejilere odaklanır.
Fütürizmin Temel İlkeleri
Özgürlük ve Yenilikçilik: Fütürizm, geleneksel yöntemlerden uzaklaşarak özgürlüğe ulaşmayı hedefler. Eğitimde bu, yenilikçi yaklaşımların benimsenmesi ve öğrenme süreçlerinin esnekliğini artırması anlamına gelir.
Değişime Açıklık: Fütürist bir bakış açısıyla, eğitimdeki değişimleri kabul etmek ve bu değişimlere uyum sağlamak önemlidir. Teknoloji, öğrenme yöntemleri ve müfredat sürekli olarak evrilmektedir.
Planlama ve Öngörü: Fütürist bir düşünce, geleceği planlamayı içerir. Eğitimde bu, öğrenci başarısını artırmak için uzun vadeli hedefler belirlemeyi ve bu hedeflere ulaşmak için stratejiler geliştirmeyi içerir.
Eğitimde Fütürizmin Uygulanması
Teknoloji Odaklı Eğitim: Dijital araçlar ve çevrimiçi platformlar, öğrencilere daha etkili ve kişiselleştirilmiş bir eğitim sunma potansiyeline sahiptir. Sanal gerçeklik, yapay zeka ve diğer teknolojiler, sınıf içi deneyimleri dönüştürebilir.
Esnek Öğrenme Ortamları: Fütürist bir yaklaşımla, öğrencilere esneklik sağlayan öğrenme ortamları oluşturulmalıdır. Uzaktan eğitim, hibrit modeller ve bireysel öğrenme planları bu esnekliği destekler.
İş Dünyası İle İşbirliği: Eğitim kurumları, iş dünyası ile işbirliği yaparak öğrencilere gelecekteki iş becerilerini kazandırmalıdır. Stajlar, mentorluk programları ve endüstri ile ilişkiler bu alanda önemlidir.
Okulöncesi Eğitim: Oyunla Geleceği Keşfetmek
Okul Öncesi dönem, çocukların dünyayı keşfettikleri ve temel becerileri geliştirdikleri kritik bir aşamadır. Fütüristik okul öncesi eğitim, oyun tabanlı öğrenme, sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik gibi teknolojik araçlarla çocukların merakını ve yaratıcılığını desteklemeli ayrıca bu aşamada, öğrencilerin sosyal ve duygusal gelişimine odaklanan interaktif öğrenme ortamları sunmalıdır. Ayrıca öğretmenler, öğrencilerin bireysel öğrenme ihtiyaçlarına odaklanarak özelleştirilmiş öğrenme deneyimleri sağlamalıdır.
İlkokul: STEM , Kodlama, Robotik ve Yapay Zeka ile Bilgiye Yolculuk
İlkokul seviyesinde fütüristik eğitim, STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics) odaklı öğrenmeyi vurgular. Öğrencilere bilimi, teknolojiyi, mühendisliği ve matematiği öğretmek, onları geleceğin teknolojik çağında başarılı olmaları için hazırlar. Kodlama, robotik ve yapay zeka gibi konular, öğrencilere problem çözme becerileri kazandırarak geleceğin teknoloji ortamına hazırlar. Ayrıca interaktif eğitim materyalleri, öğrencilerin problem çözme becerilerini geliştirir ve yaratıcılıklarını teşvik eder. Kültürlerarası anlayış ve dijital vatandaşlık konuları da Fütüristlik eğitim yaklaşımın temel öğelerinden biridir.
Ortaokul: Proje Tabanlı Öğrenme ve Sosyal Sorumluluk
Ortaokul seviyesinde fütüristik eğitim, öğrencilere derinlemesine konu anlama ve eleştirel düşünme becerileri kazandırmayı amaçlar. fütüristik eğitim proje tabanlı öğrenme ve sosyal sorumluluk projelerine odaklanır. Öğrenciler, gerçek dünya sorunlarına çözüm arayışında kendi projelerini geliştirir ve sosyal sorumluluk bilinci kazanırlar. Proje tabanlı öğrenme, sanal sınıflar ve öğrenci merkezli değerlendirme yöntemleri bu aşamada önem kazanır. Ayrıca, öğrencilerin meslek odaklı becerilerini geliştirmelerine yönelik programlar da dikkate alınmalıdır.
Lise: Mesleki Beceriler ve Endüstri 4.0’a Hazırlık
Lise seviyesinde fütüristik eğitim, öğrencilere meslek odaklı beceriler kazandırmayı ve onları iş dünyasına hazırlamayı amaçlar. Endüstri 4.0’a uygun eğitim programları, öğrencilere dijital yetkinlikler kazandırır ve teknoloji odaklı kariyerler için hazırlar. Staj ve işbirliği projeleri, öğrencilerin gerçek dünya deneyimi kazanmalarını sağlar.
Üniversite: Disiplinlerarası Çalışma ve Küresel Vatandaşlık
Üniversite seviyesinde fütüristik eğitim, öğrencilere disiplinler arası çalışma, problem çözme yetenekleri ve girişimcilik ruhu kazandırmayı hedefler. Sanal laboratuvarlar, uzaktan eğitim ve küresel işbirlikleri, öğrencileri küresel sorunlara çözüm bulma konusunda teşvik eder.
Fütüristik Eğitimle Öğrencileri Geleceğe Hazırlamalıyız
Eğitimde fütürizm, öğrencileri geleceğe hazırlamak ve onları değişen dünya ile uyumlu kılmak için önemli bir araçtır. Eğitimde fütürizm, öğrencileri geleceğe hazırlamak için dinamik ve özelleştirilmiş bir yaklaşım sunar. Okul Öncesi, ilkokul, ortaokul, lise ve üniversite düzeyinde uygulanan fütüristik eğitim modeli, öğrencilere sadece bilgi aktarmakla kalmaz, aynı zamanda onları eleştirel düşünceye teşvik eder ve onlara hayatları boyunca süren öğrenme yetenekleri kazandırır. Eğitimde fütürizm, öğrencileri sadece bugünkü dünyaya değil, aynı zamanda gelecekteki belirsizliklere ve değişimlere de hazırlar.
Birleşmiş Milletlerin Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, dünya genelinde sosyal, ekonomik ve çevresel sürdürülebilirliği hedefleyen kapsamlı bir planı temsil eder. Bu hedeflerin eğitim sektöründe, özellikle K12 seviyesinde yöneticiler, öğretmenler ve öğrenciler tarafından bilinmesi ve yaşatılması, daha sürdürülebilir bir dünya için temel bir adımdır.
Birleşmiş Milletlerin Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri eğitim sektöründe önemli bir rol oynar çünkü:
- Bilinçli Toplum Oluşturur: Eğitim, bireylerin ve toplumların bu hedefleri anlamalarını ve bu hedeflere ulaşma sürecine katkıda bulunmalarını sağlar. Bilinçli bir toplum, sürdürülebilir kalkınmanın önemini kavrar ve bu hedeflere yönelik çabaları destekler.
- Yenilikçi Düşünceyi Teşvik Eder: Eğitim, öğrencilere yenilikçi düşünce ve çözüm odaklı yaklaşımlar kazandırarak, sürdürülebilir kalkınma sorunlarına karşı etkili çözümler bulmalarını teşvik eder. Bu, geleceğin liderlerini ve değişim yapıcılarını yetiştirmeye katkı sağlar.
- Eşitlik ve Adaleti Destekler: Eğitim, cinsiyet eşitliği, sosyal adalet ve eşit fırsatlar gibi bu hedeflerin içerdiği temel prensipleri pekiştirir. Bu sayede, toplumda eşitlik ve adalete dayalı bir kültür geliştirilir.
- Bireylerin Aktif Katılımını Teşvik Eder: Eğitim, bireylerin, özellikle öğrencilerin, topluluklarına aktif bir şekilde katılmalarını sağlar. Bu hedeflerin öğrenilmesi ve benimsenmesi, bireylerin sosyal sorumluluk projelerine, çevre çalışmalarına ve sürdürülebilirlik konularına duyarlılıklarını artırır.
- Küresel Vatandaşlık Bilinci Oluşturur: Eğitim, öğrencilere küresel vatandaşlık bilinci kazandırır. Bu hedefler, sadece bir ülkenin değil, tüm dünyanın sürdürülebilir geleceğine yönelik bir sorumluluk taşıdığımızı vurgular. Bu, öğrencilerin küresel sorunlara daha geniş bir perspektiften bakmalarını sağlar.
- İnsan Hakları ve Demokrasiyi Güçlendirir: Bu hedefler, insan haklarına saygı, demokrasi ve adaleti temel alır. Eğitim, bu değerleri öğrencilere kazandırarak, toplumun daha demokratik ve etik bir zeminde gelişmesine katkıda bulunur.
- İlerlemenin Ölçülmesini Sağlar: Eğitim sektörü, bu hedeflerin ilerlemesini ölçen bir araç olabilir. Öğrencilerin, öğretmenlerin ve yöneticilerin bu hedeflere katkıları, sürdürülebilir kalkınma çabalarının etkin bir şekilde yönetilmesine olanak tanır.
Bütün bu faktörler bir araya geldiğinde, eğitim sektörü bu hedeflerin başarılı bir şekilde uygulanmasında kilit bir rol oynar ve sürdürülebilir bir geleceğe doğru yönelik bilinçli, sorumlu ve etkili bir toplumun temellerini atar. Birleşmiş Milletlerin Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, yöneticiler ve öğretmenler için önemli bir rehberlik sunar. Bu hedefleri okul programlarına entegre etmek, öğrencilerin sürdürülebilirlik konularında bilinçlenmelerini ve bu alanda liderlik yapmalarını teşvik eder. İşte yöneticilere ve öğretmenlere bu hedefleri, okul programlarına entegre etme konusunda bazı öneriler:
- 1. Hedeflerin Okul Misyonu ve Vizyonuyla Uyumlu Hale Getirilmesi:
- Hedeflerin prensipleri, okulun misyonu ve vizyonu ile uyumlu hale getirilmelidir.
- Okulun, öğrenci yetiştirme hedeflerine paralel olarak, sürdürülebilir kalkınma ilke ve değerlerini içermelidir.
- 2. Eğitim Materyallerinin Güncellenmesi:
- Müfredat ve ders kitapları, hedeflerin temel ilkelerini içerecek şekilde gözden geçirilmelidir.
- Öğrencilere sürdürülebilirlik konularında güncel ve ilgi çekici bilgiler sunan materyaller eklenmelidir.
- 3. Öğrenci Katılımını Teşvik Eden Etkinlikler:
- Sürdürülebilirlik temalı projeler, yarışmalar ve etkinlikler düzenleyerek öğrenci katılımını teşvik edin.
- Okul içi çevre kulüpleri veya sürdürülebilirlikle ilgili özel etkinlikler düzenleyerek öğrencilere pratik deneyimler sunun.
- 4. Mesleki Gelişim Programları:
- Yöneticilere ve öğretmenlere yönelik sürdürülebilirlik konularında mesleki gelişim programları düzenleyin.
- Sürdürülebilirlik eğitimi alanında uzman konuşmacıları davet ederek, okul personelinin bu konudaki bilgi ve becerilerini artırın.
- 5. Ortaklık ve İşbirliği:
- Diğer okullar, yerel topluluk örgütleri, iş dünyası ve devlet kurumları ile işbirliği yaparak sürdürülebilirlik projelerine ortaklık kurun.
- Öğrencilere gerçek dünya sorunlarına yönelik çözümler üretmeleri için dış kaynakları ve uzmanları dahil edin.
- 6. Sürdürülebilir Okul İnisiyatifleri:
- Enerji verimliliği, atık azaltma ve çevresel koruma gibi sürdürülebilirlikle ilgili okul içi projeleri hayata geçirin.
- Öğrencilere, öğretmenlere ve personel ile paylaşılan değerleri vurgulayan semboller veya logolar oluşturarak sürdürülebilir bir okul kimliği oluşturun.
- 7. Değerlendirme ve İzleme:
- Hedefleri entegre etme sürecini düzenli olarak değerlendirin ve izleyin.
- Öğrenci başarılarını ve sürdürülebilirlikle ilgili projelerin etkisini ölçen değerlendirme araçları geliştirin.
İlk adım, K12 seviyesindeki yöneticilerin ve öğretmenlerin Birleşmiş Milletlerin belirlemiş olduğu bu 17 maddeyi etkili bir şekilde tanıtmalarıdır. Öğrencilerle paylaşılan materyaller, örnek olaylar ve interaktif etkinlikler aracılığıyla, hedeflerin ne anlama geldiği ve neden önemli olduğu öğrencilere anlatılmalıdır.
Örnek: ‘Temiz Su ve Hijyen’ hedefini ele alalım. Bir projeksiyon cihazı kullanarak, öğrencilere dünya genelinde temiz suya erişim sorunlarını göstermek, ardından bu sorunların nasıl çözülebileceğini tartışmak, öğrencilerin konuyu daha iyi anlamalarına yardımcı olabilir.”
Ders İçi Uygulamalar:
Öğretmenler, ders içinde bu hedefleri entegre ederek öğrencilere küresel sorunlara nasıl çözüm bulabileceklerini öğretebilirler. Bu, öğrencilere sadece teorik bilgi sunmakla kalmaz, aynı zamanda günlük yaşamlarında bu bilgileri nasıl uygulayabileceklerini anlamalarına da yardımcı olur.
Örnek: “Biyoloji dersinde, öğrencilere ‘İklim Eylemi’ hedefini anlatarak, bitki örtüsünün iklim üzerindeki etkilerini araştırmalarını ve bu bilgileri bir proje olarak sunmalarını isteyebiliriz.”
Okul Topluluğu Etkinlikleri:
Hedeflerin yaşatılması için okul içi topluluk etkinlikleri düzenlemek önemlidir. Bu etkinlikler, öğrencilerin, öğretmenlerin ve yöneticilerin bir araya gelerek projeler üretmelerine ve farkındalık yaratmalarına olanak tanır.
Örnek: “Okul içinde ‘Yeşil Bir Yarın Kulübü’ kurarak, öğrencilere atık azaltma, geri dönüşüm ve enerji tasarrufu gibi konularda projeler geliştirmelerini teşvik edebiliriz.”
Ebeveyn Katılımı ve Bilgilendirme:
Ebeveynlerin de bu hedefleri anlaması ve desteklemesi önemlidir. Okullar, velilere yönelik bilgilendirme toplantıları düzenleyerek, ebeveynlerin de çocuklarının eğitimine bu perspektiften yaklaşmalarını sağlayabilirler.
Örnek: “Okul, aylık olarak düzenlenen bir ‘Sürdürülebilir Kalkınma Sohbetleri’ etkinliği ile ebeveynleri bilgilendirir. Bu etkinliklerde, velilere hedeflerin çocuklarının eğitimine nasıl entegre edilebileceği konusunda ipuçları verilir.”
Bu öneriler,hedeflerin okul programlarına başarılı bir şekilde entegre edilmesine katkıda bulunabilir ve sürdürülebilir kalkınma ilkelerini günlük eğitim pratiklerine dahil etmeyi destekleyebilir.
Ayrıca; aşağıda bağlantısı bulunan linkler üzerinden bilgi sahibi olabilir, Okullarınızı programlara dâhil edebilir, Ders planlarını inceleyebilirsiniz.
Sonuç: Birleşmiş Milletlerin Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, K12 seviyesindeki yöneticiler, öğretmenler ve öğrenciler tarafından bilinmeli ve yaşatılmalıdır. Bu, gelecek nesillerin sadece bilgi sahibi olmakla kalmayıp, aynı zamanda küresel sorunlara çözüm bulabilen liderler olarak yetişmelerine katkı sağlayacaktır. Her birimizin bu hedeflere küçük adımlarla katkıda bulunabileceği bir gelecek için, eğitim sektörü bu önemli misyonu üstlenmelidir.
Eğitim, toplumları şekillendiren ve gelecek nesilleri biçimlendiren kritik bir araçtır. Birleşmiş Milletlerin Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKH) ve eğitimde fütürizm yaklaşımı, bu rolü daha da önemli hale getirirken, eğitimin nasıl daha etkili, kapsayıcı ve ileri görüşlü olabileceği konusunda bize yol gösterir.
Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin Eğitimle Bütünleşmesi
SKH, gezegenimizi koruma ve tüm insanlar için daha iyi bir gelecek sağlama amacı güder. Eğitim, bu hedeflere ulaşmada merkezi bir role sahiptir. Öğretmenler ve yöneticiler, öğrencilere bu global hedefleri anlatarak ve onları bu hedeflere ulaşmada aktif rol almaya teşvik ederek sürdürülebilir bir geleceğin temellerini atar.
Fütürizm ve Eğitimde Yenilikçi Yaklaşımlar
Fütürizm, eğitimi sadece mevcut ihtiyaçlara yanıt veren bir araç olmaktan çıkarıp, gelecekte ortaya çıkacak ihtiyaçları öngören ve buna göre şekillenen dinamik bir yapıya büründürür. Teknoloji odaklı eğitim yöntemleri, esnek öğrenme ortamları ve iş dünyası ile işbirlikleri, öğrencileri geleceğin bilinmezlikleri için donatır. Örneğin, yapay zeka ve robotik kullanımıyla donatılmış bir STEM eğitimi, öğrencilere hem problem çözme becerileri kazandırır hem de onları teknolojik bir geleceğe hazırlar.
İki Yaklaşımın Entegrasyonu
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ile fütürist eğitim modellerinin entegrasyonu, öğrencilere küresel vatandaşlık bilinci kazandırırken aynı zamanda onları sosyal sorumluluk ve çevresel duyarlılık konularında bilinçlendirir. Öğrenciler, hem global sorunlara çözüm bulma kapasitesine sahip olur hem de bu çözümleri sürdürülebilir ve etik bir şekilde uygulama gücü kazanır.
Uygulama Önerileri
- Kurumsal Vizyon ve Misyonun Güncellenmesi: Okullar, SKH’leri ve fütürist yaklaşımları, kurumsal vizyon ve misyonlarına dahil etmelidir.
- Öğretim Programlarının İyileştirilmesi: Müfredatlar, sürdürülebilirlik ve teknolojik beceriler üzerine odaklanacak şekilde güncellenmelidir.
- Öğretmen ve Yönetici Eğitimleri: Eğitimciler, hem sürdürülebilir kalkınma hedeflerine uygun öğretim metotları konusunda hem de fütüristik yaklaşımlar konusunda sürekli olarak eğitilmelidir.
- Öğrenci Projeleri ve İşbirlikleri: Öğrenciler, gerçek dünya sorunlarına çözümler üretecek projeler geliştirmeli ve bu süreçte yerel topluluklarla işbirliği yapmalıdır.
SONUÇ
Eğitim sektörünün, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ve fütürist yaklaşımlar ışığında yeniden şekillendirilmesi, sadece bilgiye erişimi değil, aynı zamanda bilginin uygulanış biçimini de dönüştürecektir. Bu, öğrencileri sadece bugünkü dünya için değil, aynı zamanda gelecekteki belirsizlikler için de hazırlayacak ve onları global sorunlara karşı proaktif çözümler üretebilen bireyler olarak yetiştirecektir. Eğitimde bu iki önemli yaklaşımın bütünleşmesi, geleceğe yön verecek nesillerin yetişmesine olanak tanır.
- Johnson, S. (2019). “The Future of Early Childhood Education: Advancements and Innovations.”
- Siraj-Blatchford, I., & Manni, L. (2019). “From quality to the future: Theories of change in early childhood development, care and education.”
- Papert, S. (1980). “Mindstorms: Children, Computers, and Powerful Ideas.”
- Kafai, Y. B., & Resnick, M. (Eds.). (1996). “Constructionism in Practice: Designing, Thinking, and Learning in a Digital World.
- Thomas, D., & Brown, J. S. (2011). “A New Culture of Learning: Cultivating the Imagination for a World of Constant Change.”
- Darling-Hammond, L., & Trujillo, T. (2017). “Preparing Teachers for Deeper Learning.”
- Wagner, T. (2012). “Creating Innovators: The Making of Young People Who Will Change the World.”
- World Economic Forum. (2018). “The Future of Jobs Report.
- Brown, P. C., Roediger, H. L., & McDaniel, M. A. (2014). “Make It Stick: The Science of Successful Learning.”
- UNESCO. (2015). “Rethinking Education: Towards a Global Common Good
- Kalafat, H. (2020). Fütürizm. berAkademi1
- Uludağ Üniversitesi. (2019). Fütürizm
- https://futurizm.org/